فهرست مطالب
گروبگ چیست؟ بررسی انواع گروبگ و کاربرد آن در کشاورزی و گلخانه‌ها
گروبگ چیست؟ بررسی انواع گروبگ و کاربرد آن در کشاورزی و گلخانه‌ها
اگر بخواهیم خیلی سریع بگوییم گروبگ چیست، باید بدانید که:
گروبگ (Growbag) یک کیسه کشت آماده است که با بستری مخصوص مانند پیت‌ماس، پرلیت، یا تکنوپیت پر می‌شود و گیاهان را بدون نیاز به خاک مستقیم، در محیطی کنترل‌شده رشد می‌دهد.
این کیسه‌ها به یکی از ابزارهای اصلی در کشت‌های گلخانه‌ای و سیستم‌های هیدروپونیک تبدیل شده‌اند، زیرا قابل‌حمل هستند و مصرف آب و کود را کاهش می‌دهند.
چرا گروبگ در گلخانه‌ها محبوب شده است؟
- رشد سریع‌تر و بازدهی بالاتر: گیاهان در گروبگ حدود یک ماه زودتر به بار می‌رسند.
- صرفه‌جویی در آب و کود: ساختار بستر تکنوپیت رطوبت را بیشتر حفظ می‌کند و تا ۵۰٪ مصرف آب کاهش می‌یابد.
- کنترل بهتر شرایط رشد: محیط تمیز و استریل بدون آلودگی خاک یا بیماری‌های ریشه‌ای.
- قابل‌حمل و نصب آسان: بدون نیاز به زمین کشاورزی گسترده، کافی است گروبگ را در مسیر سیستم آبیاری قرار دهید.
انواع گروبگ
1. بر اساس جنس بدنه
- پلاستیکی تک‌لایه: ساده و ارزان، مناسب استفاده‌های کوتاه‌مدت.
- پلاستیکی دولایه یا مقاوم به UV: ماندگارتر و قابل‌استفاده در فصل‌های مختلف.
- پارچه‌ای (تهویه‌دار): تهویه بهتر ریشه و کنترل دمای بستر.
2. بر اساس نوع بستر داخلی
- کوکوپیت: رایج‌ترین بستر وارداتی، اما گران و وابسته به واردات.
- پیت‌ماس + پرلیت: سبک و پرهواده، مناسب برای نشاها.
- تکنوپیت: بستر ایرانی با توان حفظ رطوبت بالا، جایگزین کوکوپیت در گروبگ‌های تولید داخل.
3. بر اساس کاربرد
- گروبگ گوجه‌فرنگی: ظرفیت بالا، ریشه‌گیری عمیق، مناسب کشت طولانی‌مدت.
- گروبگ توت‌فرنگی: دارای برش‌های جانبی برای کاشت چند نشا در هر کیسه.
- گروبگ فلفل دلمه و خیار: حجم متوسط، تهویه بیشتر و زهکشی مناسب برای کشت‌های فصلی.
تجربه میدانی
در کشت‌های آزمایشی روی گوجه فرنگی، توت‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای و خیار مشاهده شد:
- گیاهان ۱ ماه زودتر وارد مرحله باردهی شدند.
- بستر تکنوپیت رطوبت بیشتری نگه می‌داشت و باعث ۵۰٪ صرفه‌جویی در آب شد.
- تراکم ریشه‌ها بیشتر و یکنواختی رشد بهتر بود.
- بستر حتی در دماهای بالا خنک‌تر از کوکوپیت باقی ماند.
مزایا و معایب گروبگ
مزایا
- کاهش هزینه بستر و آبیاری
- بهبود رشد و سلامت ریشه‌ها
- جابه‌جایی آسان
- مناسب برای گلخانه‌های اجاره‌ای یا فصلی
معایب
- عمر مفید محدود در مدل‌های پلاستیکی
- نیاز به زهکشی دقیق و کنترل EC محلول غذایی
- در برخی مناطق، تهیه گروبگ استاندارد هنوز دشوار است
نکات کاربردی برای استفاده از گروبگ
- گروبگ را روی سطحی با زهکشی مناسب قرار دهید.
- آبیاری قطره‌ای تنظیم‌شده بهترین روش برای حفظ رطوبت است.
- از گروبگ‌های پرشده با بسترهای دارای گواهی کیفیت استفاده کنید.
- پس از پایان دوره کشت، بستر را بررسی و در صورت سلامت، برای دوره بعد بازاستفاده کنید.
جمع‌بندی
به زبان ساده، گروبگ پلی میان خاک سنتی و سیستم هیدروپونیک مدرن است. این ابزار به گلخانه‌داران کمک می‌کند تا با هزینه کمتر، مصرف آب پایین‌تر و محصول زودرس‌تر، بازدهی خود را افزایش دهند. بسترهای ایرانی مانند تکنوپیت جایگزین کارآمد کوکوپیت وارداتی شده‌اند و گروبگ‌های داخلی را به سطح استانداردهای جهانی رسانده‌اند.
سوالات متداول
گروبگ‌ها را روی سطحی با زهکشی مناسب قرار دهید و از سیستم آبیاری قطره‌ای تنظیم‌شده استفاده کنید. این کار از آب‌گرفتگی و پوسیدگی ریشه جلوگیری می‌کند و باعث رشد یکنواخت و سالم گیاهان می‌شود.
برای گوجه‌فرنگی از گروبگ‌های با ظرفیت بالا و ریشه‌گیری عمیق استفاده کنید. برای خیار و فلفل دلمه‌ای، گروبگ‌هایی با حجم متوسط، زهکشی مناسب و تهویه خوب بهترین عملکرد را دارند. این کار باعث رشد یکنواخت و محصول‌دهی بهتر می‌شود.
پس از پایان دوره کشت، بستر را بررسی کنید و در صورت سالم بودن ریشه‌ها و نبود بیماری، می‌توان آن را برای دوره بعد بازاستفاده کرد. این کار هزینه بستر را کاهش می‌دهد و به صرفه‌جویی در منابع کمک می‌کند.